ԳԱՐՈՒՆ

Գարունը այնքա՛ն ծաղիկ է վառել,
Գարունը այնպե՛ս պայծառ է կրկին.
— Ուզում եմ մեկին քնքշորեն սիրել,
Ուզում եմ անուշ փայփայել մեկին։

Այնպե՛ս գգվող է երեկոն անափ,
Ծաղիկներն այնպես նազով են փակվում.
— Շուրջըս վառված է մի անուշ տագնապ,
Մի նոր հուզում է սիրտըս մրրկում…

Անտես զանգերի կարկաչն եմ լսում,
Ւմ բացված սրտում հնչում է մի երգ.
—Կարծես թե մեկը ինձ է երազում,
Կարծես կանչում է ինձ մի քնքուշ ձեռք…

Հարցեր և առաջադրանքներ՝

1. Անծանոթ բառերը դուրս գրի՛ր և բառարանի օգնությամբ:    փայփայել-ձեռքով շոյել ,   տագնապ-Անհանգստության ուզմունք խռովություն,   կարկաչն-Հոսող փոքր ջրի ձայն, կարկաչյուն, խոխոջ,  հուզում-հուզելը հուզվելը,    անափ-անսահման,   մրրկում-հուզել ալեկոխել,  նազով-քնքուշ
2. Ինչպե՞ս ես հասկանում՝ Գարունը այնքան ծաղիկ է վառել, Իմ բացված սրտում հնչում է մի երգ… պատկերները: Իմ մեջ այս պատկերները  առաջացնում են գարնանային թեթևություն ծաղիկների լիություն, բնության ծաղկում:
3. Կանաչ գույնով ներկի՛ր բնության պատկերները, իսկ կարմիր գույնով՝ քնարական հերոսի զգացումներն ու տրամադրությունն արտահայտող պատկերները:       5Գրի՛ր՝ ի՞նչ նկարով կձևավորես «Գարուն» բանաստեղծությունը: ծաղիկ ներով և կանաչ անտառով:

Мою маму зовут Тамара. Моя мама работает в салоне красоты.

Моя мама любит  путешествовать.

Я люблю играть.

Դասարանական առաջադրանքներ

1․ Արտահայտի՛ր միլիլիտրով։

3լ450մլ=3450մլ

42լ50մլ=42050մլ

7լ700մլ=7700մլ

2․ Արտահայտի՛ր լիտրով և միլիլիտրով։

2500մլ=2լ 500մլ

20020մլ=20լ20մլ

4050մլ=4լ 50մլ

3․ Երկու անոթներում կա 1լջուր։ Անոթներից մեկում կա 4 անգամ ավելի ջուր, քան մյուսում։ Որքա՞ն ջուր կա յուրաքանչյուր անոթում։1×4=4

4․ Արայի մոտ կա 50 և 20 դրամանոց ընդհանուր թվով 26 մետաղադրամ։ Այդ մետաղադրամների ընդհանուր գումարը 940դրամ է։ Արան քանի՞ 50 և քանի՞ 20 դրամանոց մետաղադրամ ունի։12×20=240

5․ Կարենի մտապահած քառանիշ թիվը միաժամանակ պատիկ է և՛ 2-ին, և՛ 5-ին, իսկ թվանշանների գումարը 27 է։ Ո՞րն է այդ թիվը:9900

Տնային առաջադրանքներ

1․ Արտահայտի՛ր միլիլիտրով։րր

48լ7մլ=48700մլ

7լ77մլ=7777մլ

77լ7մլ=777մլ

2․ Արտահայտի՛ր լիտրով և միլիլիտրով։

4004մլ=4լ 4մլ

3000մլ=3լ

20005մլ=20լ 5մլ

3․ Երկու անոթներում կա 2լ ջուր։ Անոթներից յուրաքանչյուրում կա 4 անգամ ավելի ջուր, քան մյուսում։ Որքա՞ն ջուր կա յուրաքանչյուր անոթում։2×4=8

4․ Հայկի մոտ կա 500 և 200 դրամանոց ընդհանուր թվով 25 մետաղադրամ։ Այդ մետաղադրամների ընդհանուր գումարը 9200դրամ է։ Հայկը քանի՞ 500 և քանի՞ 200 դրամանոց մետաղադրամ ունի։

5․ Բացահայտի՛ր օրինաչափությունը և շարունակի՛ր։

20, 22, 26, 32, 40, 42,46,52,60

80, 78, 74, 68, 60,58,54,48,40

Թեստ 2

Ավետիք Իսահակյան

ԵՂՆԻԿԸ

«Մի անգամ իմ բարեկամ մի որսորդ մեր հանդի անտառուտ սարերից մի եղնիկ նվեր բերեց երեխաներիս համար»:
Այսպես սկսեց ընկերս աշնանային մի երեկո, երբ նստած միասին նրա պատշգամբում, հիացած նայում էինք հեքիաթական վերջալույսով վարվռուն սարերին, որոնց վրա մակաղած հոտերի նման մեղմորեն հանգչում էին ոսկեգեղմ անտառները:
«Այդ մի մատաղ ու խարտյաշ եղնիկ էր̀  խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում էին երկայն, նուրբ թարթիչների տակ:
Կամաց-կամաց մեր վրա սովորեց նա. էլ չէր փա□չում, չէր վախենում մեզնից. մանավանդ շա՜տ մտերմացել էր երեխաներիս հետ. նրանց հետ միասին վազվզում էր պարտեզում, նրանց հետ ճաշում էր, նրանց հետ քնում:
Մի բան ինձ շատ էր զարմացնում: Եղնիկը թեև այնպես ընտելացել էր մեզ, սովորել էր մեր տանն ու դռանը, բայց մեկ-մեկ մեզնից թաքուն բարձրանում էր այս պատշգամբը և ուշագրավ, լռիկ նայում էր հեռու` անտառներով փաթաթված սարերին. ականջները լարած խորասույզ լսում էր անտառների խուլ ու անդուլ շառաչը, որ երբեմն ուժեղանում էր, երբեմն բարականում` նայելով հովերի թափին: Նայում էր նա այնպե՜ս անթարթ և այնպե՜ս ինքնամոռաց, որ երբ պատահում էր բարձրանում էի պատշգամբը, ինձ բավական միջոց չէր նկատում և եր□ հանկարծ ուշքի էր գալիս, նետի պես ծլկվում էր մոտիցս… Արդյոք գիտե՞ր նա, որ ինքը ղողանջուն անտառների ազատ երեխան է եղել, որ մայրը այնտեղ է կաթ տվել իրեն, որ այնտեղ է իր հայրը եղջյուրները խփել կաղնիներին: Արդյոք, գիտե՞ր, որ այդ խուլ շառաչը անուշ-անուշ օրորել է իրեն առաջին անգամ, և ո՞վ գիտե, գուցե, երազներ է բերել իրեն, սիրուն երազներ… Խե՜ղճ եղնիկ… Կարոտ` իր սիրած գուրգուրող անտառներից և զանգակ աղբյուրներից, իր խարտյաշ մորից և շնկշնկան հովերի հետ վազող ընկերներից` հիմա տանջվում, տառապում է մեզ մոտ, մտածում էի ես: Եվ այնպես սրտանց ցավակցում էի նրան… Չէ՞ որ նա էլ մեզ պես մտածող և զգայուն հոգի ունի:
Ես շատ էի հարգում նրան, խնդրեմ չծիծաղես վրաս, այո՛, այնքան, որ երբ նա բարձրանում էր պատշ□ամբը, հեռացնում էի երեխաներիս, և թողնում էինք նրան մենակ իր ապրումների հետ…
Երբ գրկում էի նրան, այդ նազելի էակին, և նայում էի լեռնային աղբյուրների նման վճիտ աչուկների մեջ` տեսնում էի այնտեղ մի թախծալի, երազուն կարոտ…
Մի գիշեր, մի քամի գիշեր էր, սարերից անսանձ փչում էր քամին, դուռն ու պատուհանները ծեծում ու ծեծկում: Պարզ լսվում էր, որ այնտեղ, անտառում, դարավոր կաղնիներն ու վայրի ընկուզենիները ճակատում էին հողմի դեմ` աղմկում և գոռում: Եվ քամին բերում էր անընդհատ անտառի այդ լիակուրծք խշշոցն ու մռունչը, ու թվում էր թե` հենց մեր դռան առջև է աղմկահույզ, հողմածեծ անտառը: Երեխաներս վախից կուչ էին եկել. մինչդեռ եղնիկը դողում էր մի խենթ սարսուռով: Աչքերը կայծակին էին տալիս: Անթարթ, ամբողջովին լսելիք դառած` ականջ էր դնում նա անտառի հուժկու շառաչին, որ խոսում էր նրա հետ մայրենի լեզվով:
Անտառը կանչում է նրան, ընկերների ազատ վազքն է տեսնում նա մթին թավուտների մացառուտ ժայռերն ի վեր,- մտածում էի ես:
Մի փոքր հետո ավելի սաստկացավ քամին` փոթորիկ դառնալու չափ. մեկ էլ աղմուկով բացվեցին լուսամուտի փեղկերը, և մի ուժգին շառաչ միանգամից ներս խուժեց: Եղնիկը հանկարծակի մի ոստումով ցատկեց լուսամուտի գոգը` աչքերը սուզելով շառաչուն խավարի մեջ: Ես իսկույն վրա վազեցի բռնելու նրան, սակայն նա մի ակնթար□ի մեջ թռավ լուսամուտից պարտեզը և ծածկվեց խավարների մեջ…
Դե՛հ, հիմա՛ գնա ու գտիր նրան իր հայրենի անծայր անտառներում…»:

1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
   —փախչել————————————————

—երբ————————————————
—պատշգամբ————————————————

—ակնթարթ————————————————

2. Տեքստից դու՛րս գրիր տրված բառերի հոմանիշները.

ա/զուլալ     ——պարզ——————————————
բ/լուռ          ——լռիկ——————————————
գ/ակնդետ ——անթարթ——————————————
դ/ընտանի ——սովոր——————————————

3. Դարձվածքները և համապատասխան բացատրությունները գրի՛ր իրար դիմաց.

ա/ լույս աշխարհ գալ ——ծնվել,հայտնվել————
բ/խելքը գլխին         —դատող, բանիմաց, խելացի—
գ/կողը հաստ              —համառ, ինքնասածի, կամակորդ—               դ/մեկի                                           —մեկին պատժել, լավ խծեծել—

ա/համառ, ինքնասածի, կամակոր
բ/համառ, ինքնասածի, կամակոր
գ/դատող, բանիմաց, խելացի
դ/ծնվել,հայտնվել

4. Տեքսից դու՛րս գրիր չորս բարդ բառ:

—բարեկամ——————————————

—ոսկեգեղմ—————————————
—խորասույզ—————————————

—ինքնամոռաց—————————————

5. Տրված օտար բառերը փոխարինի՛ր հայերեն համարժեքներով.

ա/զակազ——պատվեր——————
բ/մալինա ——մորի——————

գ/կենգուրու —ագեվազ——————

դ/ստարտ      —սկսել———————

6. Տեքստից դու՛րս գրիր եզակի թվով գործածված չորս բառ:
   ——եղնիկ——————————————

————որսորդ————————————

———բարեկամ—————————————

———նվեր———————————

7. Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակում է սխալ նշված.
   ա/որսորդ – գոյական
   բ/եղնիկ – գոյական
   գ/առաջին –ածական
   դ/ազատ –ինչպիսի
8. Տեքստից դու՛րս գրիր մեկական հարցական և բացականչական նախադասություն:
   —Դե՛հ, հիմա՛ գնա ու գտիր նրան իր հայրենի անծայր անտառներում…»: ——————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————
9. Ինչպիսի՞ն էր եղնիկը: Նկարագրի՛ր եղնիկին ̀ օգտագործելով տեքստի բառերը:
   —այդ մի մատաղ ու խարտյաշ եղնիկ էր՝ խորունգ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում էին երկաին, նուրբ թարթիչների տակ: ———————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————
10. Ի՞նչն էր զարմացնում հեղինակին.

ա/ Եղնիկը շատ գեղեցիկ էր ̀  խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով:

բ/Մտերմացել էր երեխաների հետ, նրանց հետ ճաշում էր, նրանց հետ քնում:
գ/Եղնիկը հանկարծակի մի ոստյունով ցատկեց լուսամուտի գոգը՝ աչքերը սուզելով շառաչյուն խավարի մեջ:

դ/ Եղնիկը թեև ընտելացել էր ընտանիքին ու տանը,բայց մեկ-մեկ թաքուն բարձրանում էր պաշգամբ և լռիկ նայում անտառներով փաթաթված սարերին:

12. Ինչի՞ն կարող էր կարոտել եղնիկը:                                                     —Եղնիկը շատ էր կարոտել անտառը:———————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

13. Ինչո՞ւ է հեղինակը հարգում եղնիկին:

———Որովհետև նա շատ հետաքրքիր էր  իրեն պահում ,ոնց  որ   ամենինչ հասկանար: —————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

14. Նկարագրի՛ր անտառը հողմի ժամանակ:
    ——Հողմի ժամանակ անձրև է գալիս տերևները թափվում են ,ամբողջ անտառը տակնուվրա է լինում: ——————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

15.Տեքսից դու՛րս գրիր այն նախադասությունը, որը քեզ  հուզեց:
——Անտառը կանչում է նրան, ընկերների ազատ վազքն է տեսնում նա մթին թավուտների մացառուտ ժայռերն ի վեր——————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

Խմբավորի՛ր  օգտակար հանածոները.

շինանյութ-բազալտ,տուֆ,կրաքար,ավազ,մարմար,կավ

2. ВОПРОСЫ

1. Зачем муж купил масло и рис? Для праздника Барэкендана
2. Почему это не понравилось жене? Потому что она считала мужа дурным
3. Знала ли жена, что такое Барэкендан? Нет не знала.
4. Как молодому человеку удалось обдурить жену? А мужа?  Прохожий сказал что он Барэкендан  — Где тебе его догнать?! Ты же на коне, а он — пешком… Пока твой конь четырьмя ногами переберёт — раз… два… три… четыре… — тот человек на своих двух ногах как засеменит: раз-два, раз-два! Сразу опередит тебя — только его и видели!..

Թեսթ 1
Ջանի Ռոդարի
Տարօրինակ Հարցեր 

Կար-չկար մի տղա, որն ամբո□ջ օրը սրան-նրան ձանձրացնում էր իր հարցերով: Հարցեր տալն, իհարկե, վատ բան չէ, ընդհակառակը, հարցասիրությունը գովելի է, բայց վատն այն է, որ այդ տղայի հարցերին ոչ ոք չէր կարողանում պատասխանել: 

Ասենք՝ գալիս էր ու հարցնում. 

-Ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն: 

Մարդիկ զարմանքից աչքերը չռում էին կամ էլ հենց այնպես պատասխանում. 

-Դարակները նրա համար են, որ նրանց մեջ որևէ բան դնեն, օրինակ՝ սպասք, դանակ, պատառաքաղ և այլն: 

-Ես գիտեմ՝ ինչի համար են դարակները, բայց ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն: 

Մարդիկ թոթովում էին ուսերը ու հեռանում: 

Մի ուրիշ ան□ամ նա հարցնում էր. 

-Ինչո՞ւ պոչը ձուկ ունի: 

Կամ թե՝  ինչո՞ւ բեղերը կատու ունեն: 

Տղան մեծանում էր, բայց շարունակում էր մնալ ինչուիկ և այն էլ ոչ թե սովորական, այլ՝ հակառակ ինչուիկ: 

Մեծանալուց հետո էլ նա դիմում էր բոլորին զանազան հարցերով: Պարզ է, որ ոչ ոք չէր կարողանում պատախանել նրա հարցերին: Բոլորովին հուսահատվելով՝ հակառակ ինչուիկը տեղափոխվեց մի սարի գագաթ, իր համար խրճիթ շինեց և այնտեղ հնարում էր նոր-նոր հարցեր: Հնարում էր, գրում  տետրի մեջ, իսկ հետո մեծ տանջանքով աշխատում գտնել դրանց պատասխանները: Սակայն ամբողջ կյանքում նա այդպես էլ եր□եք չգտավ իր հարցերի պատասխանները: Եվ ինչպե՞ս գտներ, եթե նրա տետրում գրված էր.«Ինչո՞ւ ստվերը բարդի ունի: Ինչո՞ւ ամպերը նամակ չեն գրում: Ինչո՞ւ նամականիշները գարեջուր չեն խմում»: 

Աստիճանաբար նրա մորուքն աճեց, երկա~ր մորուք դար□ավ. նա չէր էլ մտածում սափրել: Դրա փոխարեն նա նոր հարց հորինեց՝ «Ինչո՞ւ մորուքը դեմք ունի»: 

Երբ նա մեռավ, մի գիտնական ուսումնասիրեց նրա կյանքը և զարմանալի հայտնագործություն արեց: Պարզեց, որ ինչուիկը սովոր էր գուլպաները շրջերես հագնել և այդպես էլ հագնում էր իր ամբողջ կյանքում: Հենց այդ պատճառով էլ մինչև վերջ չսովորեց ճիշտ հարցեր տալ: 

Հապա նայիր քո գուլպաներին. ճի՞շտ ես հագել: 

1.     Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
—ամբողջ,———————————————— 

—անգամ,————————————————
—երբեք,———————————————— 

—դարձավ:———————————————— 

2.     Ի՞նչ է նշանակում տեքստում հանդիպող շրջերես բառը:
ա/երեսառած  

բ/կամակոր     

գ/հակառակ կողմով
դ/բոլորին հակառակ 

 

3.     Գրի՛ր տեքստում ընդգծված բառերի հականիշները:
—վատ————————              —լավ————————— 

—սովորական————————         անսովորական———————— 

—պարզ————————              ——բարդ————————
—երկար————————              ——կարճ———————— 

4.     Տեքստի տրված բառերից  որո՞ւմ վերջածանց չկա. 

ա/սովորական
բ/ինչուիկ
գ/բոլորովին
դ/գարեջուր

 

5.     Տեքստի տրված բառերից ո՞րն է դրված եզակի թվով. 

ա/աչքերը        —————————————                       

բ/ հարցերին     —————————————                      

գ/ դարակները  —————————————                      

դ/ խրճիթ          —եզակի————————————                       

6.     Տեքսից դու՛րս գրիր երկուական գոյական և ածական: 

————տղա———————       ————վատ————————
————հարցեր———————       ———պարզ————————— 

7.      Վերականգնի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը:
ա/ձանձրացնում է               —ձանձրացնել——————————
բ/չէր կարողանում               —կարողանալ——————————
գ/դնեն                                     —դնել———————————
դ/դարձավ                              —դառնալ——————————— 

8.     Գտի՛ր ընդգծված նախադասության ենթական ու ստորոգյալը:
ենթակա       ստվեր, նամականիշ 

ստորոգյալ   ունի, չեն խմում

9.     Ո՞րն է կլոր տարի դարձվածքի իմաստը. 

ա/մի քանի տարի
բ/ամբողջ կյանքում
գ/ամբողջ տարին
դ/ տարվա կեսը

 

10.   Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.
Մի փոքրիկ պապիկ,
հագին հազար շապիկ:
                                         կաղամբ  սոխ
 
 

11.   Մեկ նախադասությամբ նկարագրի՛ր հարցասեր տղային:    Նա Շատ  հետաքրքրասեր  է բայց  ոչվոք չեր հասկանում նրա հարցերը——————————————————————————————————————————————

 

12.  Ինչո՞ւ  էր դժվար պատասխանել տղայի հարցերին. 

ա/հարցերը շատ էին դժվար
բ/տղան հետաքրքիր ինչուիկ էր
գ/տղան հակառակ ինչուիկ էր
դ/տղան անընդհատ հարցեր էր տալիս 

 

13.  Բոլորովին հուսահատվելով ̀ ի՞նչ արեց ինչուիկը:
——Նա հեռացավ բոլորից —————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————— 

14.  Հորինի՛ր նմանատիպ երեք հարց ու պատասխանի՛ր:
——ինչու բռնակ ունի պատոհանը-բռնակը ունի դուռ ինչու ուղեղը ունի գլուղ-որ պիսզի ուղողը չը թափի  ինչու ատամը ունի մարդ-առանձ մարդու ատամ չիլինի———————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————— 

15.  Նայի՛ր շուրջդ. գտի՛ր թարս հարցեր : 

—ինչու աջ ոտքը ձախ չի լինում, ինչու  ձյունը տաք չի լինում————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————— 

Տնային առաջադրանքներ
1․ Թվարկի՛ր 33-ից մինչև 45-ը ներառյալ բոլոր կենտ թվերը։ 35,37,3941,43
2․ Որքա՞ն է երկու իրար հաջորդող կենտ թվերի տարբերությունը։1
3․ Զու՞յգ են, թե՞ կենտ։ Պատասխանդ հիմնավորի՛ր օրինակներով։
125 թվի նախորդ և հաջորդ թվերը 124 125 126
Երկու կենտ թվերի գումարը 3+3=6
Որևէ զույգ թվի նախորդ և հաջորդ թվերը  20 21 22
4․ Կատարի՛ր գործողությունը։

62դմ2սմ-5դմ8սմ =  67դմ  10սմ
12ժ20ր-2ժ40ր=14դմ   6սմ
82կգ-6կգ650գ=88կգ  650գ
42դմ7սմ+5դմ8սմ=47դմ  15սմ
12կգ650գ+6կգ450գ
12ժ20ր+2ժ40ր 14ժ   6օր
5․ Գտի՛ր անհայտ բաղադրիչը։
*։24=444
203=4872:24
*+3637=6240-2603
*-215=48001+5016
6․ Երկու թվերի գումարը 560 է։ Այդ թվերից մեկը մյուսից փոքր է 6 անգամ։ Որո՞նք են
այդ թվերը։
560:7=80
80×6=480
7. Ընտրի՛ր այն թվերը, որոնք տեղադրելով a-ի փոխարեն՝ երկու անհավասարություններն
էլ միաժամանակ տեղի ունենան։
6450, 1, 1240, 459,
a<:1245 a>:1200  1240
a>:214 a<:1800    459
8. Ի՞նչ մնացորդ կստացվի։
(40+1):4    1
(40+2):4    2
(40+3):4    3
9․ 7 մեծ և 5 փոքր պարկերում կա 38կգ բրինձ։ 7 մեծ և 7 փոքր պարկերում՝ 42կգ։
Որքա՞ն բրինձ կա մեծ և փոքր պարկերից յուրաքանչյուրում։ 1փոքր պարկում-2կգ     1մեծ պարկում-4կգ

10․ Երեք հաջորդական կանգառներում ավտոբուսից իջնում է 3 ուղևոր, բարձրանում՝ 4-ը։
Քանի՞ ուղևոր կար ավտոբուսում ամենասկզբում, եթե երեք կանգառներից հետո
դարձավ 15 ուղևոր։ 15-3=12